Top 5 olejków eterycznych o udowodnionym działaniu przeciwbólowym

Które olejki eteryczne naprawdę działają przeciwbólowo? Aromaterapia od lat obiecuje ulgę w bólu - wystarczy kilka kropel olejku i... ulga? Nie do końca. Choć wielu producentów i influencerów przypisuje olejkom „magiczne” właściwości, rzeczywistość jest bardziej złożona. A nauka – jak zawsze - nie daje się nabrać na uproszczenia.

W tym artykule rozwiewamy popularne mity i pokazujemy, które olejki eteryczne mają naprawdę udokumentowane działanie przeciwbólowe, a które jedynie „dobrze brzmią” w opisie produktu.

Co oznacza „przeciwbólowy” w kontekście olejków?

Działanie przeciwbólowe (analgetyczne) może dotyczyć różnych mechanizmów:

• działania na receptory opioidowe (jak leki przeciwbólowe),
• modulacji kanałów wapniowych i sodowych (jak leki znieczulające),
• interakcji z receptorami TRP (odpowiedzialnymi za odczuwanie ciepła, zimna, pieczenia),
• działań przeciwzapalnych, które pośrednio redukują ból.

Nie wystarczy więc, że coś „ładnie pachnie” lub „relaksuje”. Liczy się konkretne działanie biochemiczne.

Top 5 olejków eterycznych o udowodnionym działaniu przeciwbólowym

1. Linalool - mistrz wielozadaniowości

Gdzie go znajdziesz? Lawenda, drzewo różane, kolendra, bazylia
Działanie:

• modulacja receptorów opioidowych, glutaminianowych, GABA i TRP
• działa ośrodkowo i obwodowo, zmniejszając ból i napięcie
  Badania: Peana et al., 2003–2006; Batista et al., 2011

2. Mentol - klasyka z mięty

Gdzie go znajdziesz? Olejek miętowy (Mentha × piperita)
Działanie:

• działa miejscowo znieczulająco, aktywuje receptor chłodu TRPM8
• wpływa na receptory opioidowe i kanały wapniowe
  Badania: Galeotti et al., 2002; Buday et al., 2012

3. Geraniol - elegancja w walce z bólem

Gdzie go znajdziesz? Róża, palmaroza, pelargonia
Działanie:

• hamuje przewodnictwo nerwowe, działa przeciwzapalnie
• może wpływać na enzym HMG-CoA, co obniża poziom lipidów i wspomaga mikrokrążenie
  Badania: La Rocca et al., 2016; Jayachandran et al., 2015

4. Citronellol - delikatny, a skuteczny

Gdzie go znajdziesz? Pelargonia, róża, citronella
Działanie:

• aktywuje receptory opioidowe, zmniejsza ból zapalny
• działa na szlaki TNF-α i NO
  Badania: Brito et al., 2012–2015

5. Borneol - tradycja medycyny chińskiej

Gdzie go znajdziesz? Kamfora, rozmaryn, szałwia chińska
Działanie:

• silny modulator GABA-A, hamuje kanały TRPA1
• wpływa na przewodnictwo nerwowe i działa neuroprotekcyjnie
  Badania: Jiang et al., 2015; Takaishi et al., 2014

Olejki, które nie mają działania przeciwbólowego (mimo że czasem się je tak reklamuje)